Menu
Sluit

Een verleidelijke ontdekkingsreis door het nieuwe theater

In gesprek met architect Patrick Fransen van NOAHH

Twee multifunctionele zalen, een botanische foyer, een daktuin met nestkasten, een imponerende voorgevel met glazen puien en ruime foyers met veel daglicht. Het nieuwe Theater aan de Parade wordt - naast de Sint-Jan uiteraard - het Paradepaardje van de stad. Van de kelder tot aan de nok wordt ingezet op een maximale en diverse programmering: ‘Alles is theater. Daarom gaan we bezoekers verleiden om op ontdekkingsreis te gaan door het hele gebouw’, vertelt Patrick Fransen, hoofdarchitect van NOAHH.



Samen met het ontwerpteam van NOAHH is Patrick verantwoordelijk voor het ontwerp van het nieuwe theater. ‘NOAHH ontwerpt innovatieve gebouwen die een betekenisvolle impact hebben op de stad en haar bewoners. Architectuur zien wij als middel om sociale interactie te stimuleren. Centraal in ons ontwerpproces staat bij ons de vraag: ‘Voor wie maken wij dit nieuwe gebouw?’ En vervolgens kijken we hoe de gebruikers het pand gedurende de dag zo optimaal mogelijk kunnen benutten', vertelt Patrick.

Van eerste kopje koffie tot nazit
Ook het nieuwe Theater aan de Parade omvat volgens de architect veel meer dan alleen een theater: ‘Het wordt een nieuwe bruisende culturele hotspot, waar je de hele dag kan vertoeven. Dé plek waar je naartoe gaat voor een allesomvattende theaterervaring. Een plek die inspireert en waar iedereen zich thuis voelt. Of je nu ’s ochtends komt om het eerste kopje koffie te drinken en de krant te lezen, ’s middags neerstrijkt voor een lunch op het zonnige terras of ’s avonds een voorstelling of concert bezoekt en nog een drankje drinkt na afloop in het uitnodigende theatercafé.’

Flinke puzzel
De nieuwbouw komt op de plek van het voormalige theater: de Parade. Niet alleen een prachtige plek in het hart van de stad, maar ook een locatie met de nodige ontwerpuitdagingen: ‘Je gaat pal in de historische binnenstad bouwen, waar er minder speelruimte is en iedere millimeter in het bouwbesluit is vastgelegd. Aan de ene kant was het ontwerpproces een flinke puzzel vol technische uitdagingen, aan de andere kant gaf het ons veel houvast. De ruimte die er was, hebben we optimaal benut’, aldus Patrick.

Karakteristiek metselwerk
Het nieuwe theater wordt het verlengstuk van de Parade. De architecten hebben daarom gelet op een harmonieus samenspel tussen het gebouw en haar omgeving. Patrick licht toe: ‘De vlakindelingen in de gevel verlopen van donker naar licht en van dicht naar open. We hebben gekozen om kleuren en materialen te gebruiken die je in de omgeving ziet, zoals glas, groen en elementen van de zaalbekledingen.’ Voor het metselwerk van de gevel heeft het ontwerpteam van NOAHH zich laten inspireren door eeuwenoude patronen in de karakteristieke Bossche panden. ‘We hebben bijvoorbeeld gekeken naar de Moriaan op de Markt, het oudste stenen bakhuis van Nederland, waarin het VVV-bezoekerscentrum is gevestigd.’

Plein- en Casinozaal
De twee grote multifunctionele zalen krijgen ieder een eigen sfeer. De moderne en flexibele Pleinzaal - vernoemd naar de vorige Pleinzaal - wordt uitgevoerd in donkerbruine tinten, goud en houtwerk met nervenstructuur. Afhankelijk van de opstelling is er maximale zaalcapaciteit van zittend ongeveer 400 en staand 1000 personen. ‘De Pleinzaal zit technisch zeer vernuftig in elkaar. Je kan de zaal transformeren van vlakke vloer tot aan concert- of congreszaal.’ De Casinozaal, vernoemd naar het oorspronkelijke theater, wordt uitgevoerd in elegant en textuurrijk wit met licht en donker houtwerk. De zaal heeft ruim 900 stoelen. Patrick licht toe: ‘Opvallend aan de Casinozaal is het duurzame hergebruik van de constructie van de oorspronkelijke zaal. Die krijgt een nieuwe, warme bekleding, waardoor de historische zaal zowel de intimiteit behoudt als een grootse uitstraling heeft. De ruime en comfortabele stoelen creëren een waar thuisgevoel.’

Theaterbeleving
Ook bijzonder is dat de Casinozaal en toneeltoren samen één geheel vormen. ‘Back- en frontstage kunnen worden omgekeerd, waardoor de ruimte waar vrachtwagens laden en lossen ook als podium kan dienen. Zo kunnen ook verbindingen worden gelegd tussen de foyers en toneeltoren, wat bijdraagt aan de theaterbeleving.’ Daarnaast is het hart van de nieuwbouw opengewerkt. Patrick: ‘Dit zorgt voor licht en lucht tot diep in het gebouw en maakt de indeling zeer overzichtelijk; de weg naar onder meer de garderobe, toiletten, glazen lift, foyers en zalen zijn eenvoudig te vinden. Ook staat door het open middenstuk de kelder – het forum - in verbinding met de foyer, waardoor deze echt bij het gebouw is betrokken.’

Uitschuifbaar podium
Naast de twee theaterzalen komen er extra ruimtes, zoals het entreeplein, de artiestenfoyer, het theatercafé en de botanische foyer. Deze ruimtes kunnen in de programmering ook als podium worden ingezet. Zo ook het laad- en los dock, dat aan de rechtervoorzijde van het gebouw open en zichtbaar is. Patrick: ‘Uniek is dat het schuifplateau kan worden getransformeerd tot podium. Dit biedt een scala aan mogelijkheden voor de een vernieuwende programmering van het theater en partners als Theaterfestival Boulevard en Jazz in Duketown.’

Bruisend en levendig
Er wordt door de gemeente 's-Hertogenbosch, Theater aan de Parade, het ontwerpteam en de aannemer momenteel hard gewerkt aan het nieuwe theater, dat in het najaar van 2023 zijn deuren opent. Patrick kijkt, net als wij, reikhalzend uit naar dit moment: ‘Ik ben trots op het ontwerpteam en de samenwerking met alle partners, en hoop dat het theater alle verwachtingen weet te overtreffen. Dat het gebouw niet alleen wordt omarmd door de stad, maar ook meebeweegt met haar bewoners. Samen creëren we een bruisend en levendig theater, dat klaar is voor de toekomst!’

Over NOAHH | Network Oriented Architecture
Het Amsterdamse architectenbureau NOAHH bestaat uit een mix van projectleiders met jarenlange ontwerpervaring en jong internationaal talent. NOAHH is gespecialiseerd in complexe opgaven met een sociale agenda, zoals culturele, educatieve en publieke gebouwen. Het ontwerpteam van NOAHH is onder meer architect van TivoliVredenburg (Utrecht) en Amare, het Onderwijs en Cultuur Cluster in Den Haag. Ook ontwierp het architectenbureau diverse gebouwen in ‘s-Hertogenbosch: het Belvédère appartementencomplex, het hoofdkantoor van RICOH en kantorencomplex Belvédère II in het Paleiskwartier.

www.noahh.nl